سندرم تخمدان پلی کیستیک اختلالی هورمونی است که در میان بانوان شایع است و تقریبا 5 تا 10 درصد از خانم‌ها به آن مبتلا می‌شوند. این سندرم هم یکسری علائم خاص خودش را دارد، از جمله تعدادی علائم هستند که می‌توانند با هم یا به تنهایی بروز کنند.
تخمدان پلی کیستیک نتیجه وجود اختلال هورمونی در زنان است که به دلیل تولید بیش از حد هورمون های آندروژن توسط تخمدان‌ها ایجاد می‌شود. اندازه کیست ها در افراد مختلف متفاوت است اما در مجموع این بیماری باعث شکل‌گیری چندین کیست (حفره‌های مایع) در تخمدان‌ها می‌شود که می‌تواند باعث اختلال در عملکرد تخمدان‌ها شده و اختلالاتی در قاعدگی و یا بارداری خانم ها شود.
علائم این بیماری شامل قطع قاعدگی یا نامنظم بودن آن است، در واقع اولین اختلالی که این عارضه ایجاد می کند از بین بردن نظم قاعدگی است. همچنین مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک دچار رشد موهای نامناسب در مناطق مردانه مانند صورت، سینه و شکم می شوند. این تغییرات در پوست نیز ایجاد می شود و فرد مبتلا به جوش های عفونی و پوست چرب و پر آکنه خواهد شد.
بنابراین خانم هایی که دچار PCOS می‌شوند علائم مشابهی ندارند. برای تشخیص این بیماری، بانوان باید حداقل دو علامت از سه علائمی که درموردPCOS گفته می‌شود را داشته باشند:
- اختلال در روند تخمک گذاری ( پریودهای نامرتب)
- داشتن سطح تستوسترون بالا (هیپرآندروژنیسم)
- شکل تخمدان در سونوگرافی ( تخمدان‌های پلی کیستیک)
برای تشخیص این مشکل در تخمدان‌ها، باید پس از تشخیص علائم، بهترین متخصص زنان تهران بیمار را معاینه فیزیکی کند و بعد از آن با انجام آزمایش سونوگرافی و آزمایش خون تشخیص نهایی داده شود. زنان مبتلا به PCOS اغلب از داشتن قاعدگی‌های نامنظم و فواصل خیلی طولانی بین پریودها شکایت می‌کنند. همچنین امکان دارد اضافه وزن پیدا کنند، رشد غیر‌طبیعی موهای زائد و یا آکنه داشته باشند، علاوه بر این ممکن است دچار ناباروری هم بشوند. در آزمایش سونوگرافی این افراد، تخمدان‌های حجیم و کیست‌های کوچک خیلی زیاد، مشاهده می‌شود. همچنین ممکن است دچار قند خون بالا، کلسترول بالا و زیاد شدن میزان هورمون‌های مردانه شوند.
برای تشخیص این بیماری، پزشک ممکن است از آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون های زنانه و مردانه و همچنین از تصویربرداری مانند سونوگرافی تخمدان استفاده کند.
درمان تخمدان پلی کیستیک
درمان تخمدان پلی کیستیک شامل مدیریت علائم بالینی، اصلاح رژیم غذایی و ورزش منظم است. همچنین داروهایی مثل تزریق هورمون‌های تنظیمی، لتروزول و متفورمین نیز برای درمان این بیماری استفاده می‌شود.
تشخیص تخمدان پلی کیستیک
عوارض تخمدان پلی کیستیک
از جمله خطرات این بیماری اختلال در تخمک گذاری و عدم وقوع عادت ماهیانه به صورت منظم است. زمانی که تخمک‌گذاری انجام نمی‌شود، سیکل معمول هورمون قطع شده و موجب می‌شود که دیواره رحم در معرض استروژن قرار داده شود، در نتیجه، لایه آندومتر رحم بیش از اندازه بزرگ شده و باعث خونریزی‌های غیرعادی در خانم‌ها می‌شود. علاوه بر این، امکان دارد که منجر به سرطان آندومتر شده و یا باعث آغاز تغییرات پیش از سرطان شود.
ناباروری در مبتلایان به PCOS
به علاوه، تخمک گذاری نامنظم، می‌تواند باعث ناباروری هم بشود. علاوه بر این، سندرم متابولیک در زنان مبتلا به PCOS بیشتر شایع است. علائم سندرم متابولیک شامل این موارد است: چاقی شکمی، داشتن کلسترول بالا، داشتن فشار خون بالا و مقاومت نسبت به انسولین یا دیابت است. داشتن تمامی این علائم، احتمال ابتلا به بیماری قلبی را بالا می‌برد. نکته پراهمیت این است که چاقی در زنان مبتلا به PCOS بیشتر دیده می‌شود.
یکی از روش‌های درمان ناباروری در این بیماران ایجاد تخمک گذاری با استفاده از دارو است. پزشکان داروهای کلومیفن سیترات و لتروزول به منظور تحریک تخمدان برای تخمک گذاری دوباره بیماران تجویز می‌کنند. در صورتی که این داروها نتوانند باعث تخمک گذاری موفق شوند، احتمالا پزشک شما از داروهای تحریک کننده تخمدان با نام گنادوتروپین استفاده می کنند. به دلیل اینکه امکان دارد در زمان استفاده از داروها، دچار تحریک بیش از حد تخمدان شوید، باید حتما در زمان مصرف این داروها کاملا تحت نظر باشید. در صورتی که خانمی چاقی همراه با اضافه وزن داشته باشد، یقینا کم کردن وزن به بهتر شدن الگوی تخمک گذاری و بالا بردن شانس باروری‌اش کمک می‌کند. علاوه بر این، داروهای حساس به انسولین مثل متفورمین هم می‌توانند باعث بالا رفتن شانس تخمک گذاری شوند، به علاوه، استفاده از متفورمین امکان دارد خطر ابتلای بیماران به دیابت یا سندرم متابولیک را کمتر کند.
در این ویدئو جراحی را مشاهده می نمایید که برای خانمی که دچار کیست تخمدان شده اند انجام شده است. این عمل توسط دکتر پوپک یحیوی متخصص زنان و زایمان انجام شده است.
تخمدان پلی کیستیک (PCO) در افرادی که قصد باردار شدن ندارند چگونه درمان می شود
اگر هدف از درمان حاملگی نباشد، اغلب توصیه می‌شود از داروهای هورمونی برای کم کردن علائم PCOS می‌شود. قرص‌های ضد بارداری خوراکی معمولا برای کمتر کردن رشد موهای اضافی و آکنه تجویز می‌شوند. متفورمین احتمال دارد که میزان ابتلا به بیماری دیابت یا سندرم متابولیک را کمتر کند. در صورت جواب نگرفتن از درمان با داروهای بالا، الکترولیز و لیزر درمانی موهای زائد توسط پزشک معالج تجویز می‌شود.
برای درمان PCOS اغلب به تغییر سبک زندگی مثل کم کردن وزن، رژیم غذایی و ورزش نقش بسیار مهمی دارد. کم کردن 5 تا 10 درصد از وزن بدن در بیماران می‌تواند به منظم شدن سیکل قاعدگی و بهتر شدن علائم PCOS کمک کند. علاوه بر این، کاهش وزن، احتمال ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی را کم می‌کند. مطالعات جدید با مقایسه رژیم‌های غذایی برای درمان PCOS نشان می‌دهد که اکثر رژیم‌های کم کربوهیدرات هم برای پایین آوردن وزن و هم برای پایین آوردن سطح انسولین بسیار موثرند.
رژیم غذایی که در آن میوه، سبزیجات و غلات باشند کاملا به تنظیم بهتر چرخه قاعدگی می‌تواند کمک کند. نتایج بدست آمده از چندین پژوهش نشان می‌دهد که نیم ساعت ورزش روزانه 3روز در هفته به پایین آوردن وزن زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک می کند.علاوه بر این، کاهش وزن با ورزش باعث بهبود روند تخمک گذاری و پایین آوردن سطح انسولین می‌شود. اگر ورزش با یک رژیم غذایی سالم همراه شود خیلی مفیدتر است و همچنین می‌تواند خطرات ناشی از دیابت و بیماری‌های قلبی را کمتر کند.
بعضی از شواهد نشان می‌دهند که درمان با طب سوزنی قادر است به بهبود سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک کند، ولی به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. در کل باید گفت که درمان هر شخص باید با نیازها، علائم بیماری و شرایط خاص او متناسب باشد و می‌تواند با گذشت زمان عوض شود. با پزشک خود صحبت کنید تا بهترین شیوه درمانی را برای شما تجویز کند.
ریزش مو اثر سندرم تخمدان پلی کیستیک
موهایی که در اثر سندرم تخمدان پلی کیستیک از دست رفته‌اند، خود به خود و مجددا رشد نمی‌کنند. اما شیوه‌های درمانی و اقدامات زیادی هست که به کمک شان می‌توانید با آن مانع از ریزش موی ناشی از کیست تخمدان شوید و رشد دوباره موها را تحریک کنید.
استفاده از مزوتراپی مو می‌تواند بعد از درمان، کمک زیادی به رویش دوباره موهای از دست رفته شما در اثر این بیماری بنماید. در ادامه به معرفی بعضی از درمان‌های موثر و شناخته شده برای ریزش موی ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌پردازیم:
- قرص های جلوگیری از بارداری
- ماینوکسیدل
- فیناستراید و داتاستراید
- اسیپرونولاکتون
- زینک
- بیوتین
- کاهش وزن
- کاشت مو
