زایمان طبیعی با تمام مزایایی که می‌تواند داشته باشد اما تغییراتی در ناحیه واژن مادر ایجاد خواهد کرد که گشادی واژن شایع ترین آن است. بسیاری از خانم‌ها پس از زایمان طبیعی، با احساس گشادی واژن و کاهش رضایت از روابط زناشویی مواجه می‌شوند که می‌تواند بر کیفیت زندگی‌شان تاثیر بگذارد. خوشبختانه، امروزه روش‌های متعددی برای تنگ کردن واژن و بازگرداندن استحکام و کشسانی آن بعد زایمان وجود دارد که در ادامه این مقاله درباره آن صحبت خواهیم کرد.
بعد از زایمان چه اتفاقی برای واژن می افتد؟
پس از زایمان، به ویژه زمانی که زایمان در سنین بالاتر اتفاق می افتد، واژن به موقعیت اولیه خود باز نمی گردد و تقریبا به همان حالت باقی می ماند. تحریک دیواره های واژن در طول رابطه جنسی کاهش می یابد. این امر به ویژه در موارد زیر صادق است:
تعداد زیاد زایمان، زخم ها و پارگی های پرینه، زایمان بچه های درشت، حاملگی های چند قلو، نوسانات زیاد وزن بدن و ناهنجاری های ارثی بافت همبند و همچنین خانمی بالای 35 سال سن داشته باشد.
شکل واژن بعد زایمان طبیعی
واژن پس از زایمان طبیعی، به دلیل کشش و فشاری که متحمل می‌شود، دچار تغییراتی می‌شود که کاملا طبیعی و موقتی هستند. بلافاصله پس از زایمان، واژن ممکن است گشادتر و شل‌تر از قبل به نظر برسد و گاهی با تورم، کبودی، یا پارگی‌های کوچک همراه باشد که نیاز به بخیه دارند.
با این حال، واژن دارای قابلیت ارتجاعی بالایی است و در طول زمان به تدریج به حالت اولیه خود بازمی‌گردد، هرچند ممکن است هرگز عینا مثل قبل از زایمان نشود. عواملی نظیر ژنتیک، اندازه نوزاد، تعداد زایمان‌ها و انجام تمرینات کگل بر میزان و سرعت بازگشت به حالت اولیه تاثیر گذارند. دوره بهبودی اولیه معمولا ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد و با گذشت زمان و مراقبت‌های مناسب، بسیاری از زنان رضایت قابل قبولی از شکل و عملکرد واژن خود پیدا می‌کنند.
واژن بعد از سزارین تغییر می کند؟
حتی یک زایمان سزارین برنامه ریزی شده به معنی محافظت مطلق نیست. زیرا در دوران بارداری هورمون های زنانه حجم عضلات را کاهش می دهند رحم در زمان بارداری به واژن فشار می آورد رباط ها و عضلات باعث افتادگی واژن می شوند.
راههای تنگ شدن واژن بعد زایمان طبیعی
| روش درمانی | نحوه عملکرد و جزئیات | مزایا کلیدی | ملاحظات و عوارض |
|---|---|---|---|
| تمرینات کگل (Kegel Exercises) | تقویت عضلات کف لگن با انقباض و رهاسازی منظم (مانند قطع ادرار). | غیرتهاجمی و رایگان/ بهبود کنترل ادرار /افزایش حس جنسی. | نیاز به مداومت (چند ماه) / برای گشادی شدید موثر نیست. |
| لیزر واژینال | تحریک تولید کلاژن با لیزر (CO2 یا اربیوم) برای سفت کردن و بازسازی بافت واژن در چند جلسه. | کم‌تهاجمی، بدون جراحی / دوره بهبودی کوتاه / بهبود الاستیسیته و رطوبت. | نتایج موقت (نیاز به تکرار) /هزینه بالا /برای گشادی شدیدتر محدودیت دارد. |
| آر اف واژینال (RF) | استفاده از امواج رادیو فرکانسی برای گرم کردن بافت‌ها و تحریک کلاژن‌سازی. | غیرتهاجمی، بدون درد / بهبود الاستیسیته و خشکی / بدون دوره نقاهت. | نتایج موقت (نیاز به تکرار) / هزینه بالا / برای گشادی شدیدتر محدودیت دارد. |
| تزریق فیلر و چربی | تزریق ژل هیالورونیک اسید یا چربی بدن خود فرد برای افزایش حجم و پری دیواره واژن. | افزایش حجم و بهبود حس جنسی / دوره بهبودی کوتاه. | موقت (نیاز به تکرار) / خطر عفونت/واکنش آلرژیک (کم). |
| واژینوپلاستی | برداشتن بافت اضافی و سفت کردن عضلات واژن با جراحی تحت بیهوشی. | دائمی‌ترین و موثرترین روش برای گشادی شدید / بازگرداندن آناتومی طبیعی. | تهاجمی (نیاز به بیهوشی)/ دوره نقاهت طولانی (۴-۶ هفته)/ خطرات جراحی (خونریزی، عفونت). |
| پرینه‌پلاستی | ترمیم جراحی ناحیه پرینه (بین واژن و مقعد) برای بهبود ظاهر ورودی واژن و ترمیم پارگی‌های زایمانی. | ترمیم اسکار و پارگی‌ها / بهبود ظاهر ورودی واژن | تهاجمی / معمولا برای گشادی کلی واژن کافی نیست. |
مشکلات ناحیه تناسلی بانوان پس از بارداری
دوران بارداری و زایمان، خواه طبیعی یا سزارین، تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی عمیقی در بدن بانوان ایجاد می‌کند که می‌تواند بر ناحیه تناسلی نیز تأثیر بگذارد. این تغییرات گاهی منجر به بروز مشکلاتی می‌شوند که ممکن است بر کیفیت زندگی و سلامت جنسی زنان پس از زایمان اثر بگذارند.
البته واژن ساختاری است که در داخل بدن قرار دارد. هر چیزی که در بیرون می‌بینید، از جمله لابیاها، کلیتوریس، و مونس پوبیس (قسمتی که در آن موهای ناحیه تناسلی رشد می کند) بخش‌هایی از فرج هستند، نه واژن. دهانه واژن جایی است که خون قاعدگی خارج می شود و نوزاد هنگام زایمان طبیعی بیرون می آید.
↲ کشش
واژن در حین زایمان طبیعی کشیده می شود تا بتواند به کودک اجازه عبور از کانال زایمان را بدهد. یک مطالعه نشان داد که عضلات کف لگن درگیر هنگام تولد می توانند بیش از سه برابر میزان طبیعی خود کشش پیدا کنند.
واژن ممکن است پس از بچه دار شدن شل شود، زیرا عضلات کف لگن اطراف واژن کشیده می شوند. این تغییر می تواند بر اساس چندین عامل، مانند اندازه جنین شما، هر گونه عارضه در حین زایمان، و تعداد زایمان ها بارزتر باشد. عوامل ژنتیکی و اضافه وزن نیز موثر است.
انجام تمرینات کگل می تواند به تقویت کف لگن شما بعد از نوزاد کمک کند. با پزشک خود صحبت کنید تا متوجه شوید که چه زمانی به اندازه کافی برای شروع این تمرینات بهبود یافته اید.
↲ تغییر در ظاهر
اکثر تغییرات در ظاهر فرج و دهانه واژن که ممکن است بعد از بارداری رخ دهد، فقط موقتی هستند. زایمان همچنین ممکن است باعث تورم یا تغییر رنگ ناشی از بارداری یا روند زایمان شود. این تورم و تغییر رنگ ممکن است رخ دهد چه زایمان سزارین یا زایمان طبیعی داشته باشید، به دلیل هورمون های بارداری. بسته به مدت و شدت زایمانی که طی کرده اید، خود فرآیند زایمان می تواند منجر به تورم شود.
↲ تغییر در عملکرد
به طور کلی، عملکرد واژن شما در نتیجه بارداری یا زایمان تغییر نمی کند. با این حال، گاهی اوقات عضلات کف لگن که واژن را کنترل می کنند تحت تاثیر قرار می گیرند. این ماهیچه‌ها مثانه و واژن را احاطه کرده و از آن محافظت می‌کنند، بنابراین می‌توانند در هنگام تولد یا در اثر فشار بارداری آسیب ببینند یا ضعیف شوند. در برخی موارد، آسیب به عضلات کف لگن می‌تواند منجر به عوارضی مانند اختلال عملکرد مثانه یا افتادگی رحم شود.
↲ بی اختیاری ادرار
یکی از رایج ترین مشکلاتی که برای مثال خانم ها بعد از زایمان طبیعی یا سزارین دارند، بی اختیاری ادرار است. برخی از زنان متوجه می‌شوند که ادرارشان نشت می‌کند، به‌ویژه با فعالیت‌های شدید، مانند پریدن یا عطسه کردن. این عارضه شایع است، اما طبیعی یا غیر قابل درمان نیست. از پزشک متخصص زنان خود بخواهید که در مورد تقویت عضلات کف لگن برای جلوگیری از بی اختیاری راه حل هایی به شما ارائه دهد.
↲ عملکرد جنسی
یک مطالعه نشان داد که 91.3 درصد از زنان پس از بچه دار شدن، نوعی مشکل جنسی را گزارش کردند. دلایل آن می تواند از اختلالات خواب کودک گرفته تا احساس یک زن در مورد واژن خود متغیر باشد. اعصاب لگن نیز ممکن است در طول دوران بارداری و زایمان آسیب ببینند یا تغییر کنند.
ماهیچه‌های کف لگن که در هنگام تولد به شدت کار می کردند در عملکرد جنسی و ارگاسم نیز نقش دارند. برخی از زنان به دلیل ضعیف شدن عضلات کف لگن، عدم رضایت جنسی را تجربه می‌کنند یا احساس می‌کنند واژن آن‌ها مانند گذشته عمل نمی کند.
بیشتر بخوانید: 11 روش جوانسازی واژن؛ خانگی و پزشکی
تاثیر جوانسازی واژن بعد از زایمان
این روش غیرتهاجمی که توسط دکتر پوپک یحیوی؛ بهترین جراح تنگ کردن واژن انجام می‌شود، با تأثیر مستقیم بر دیواره‌های واژن، به سفتی و بازسازی آن‌ها کمک می‌کند. این اقدام منجر به تشکیل سلول‌ها و غدد جوان جدید، فعال شدن بیوسنتز کلاژن، و بازگشت سطح آب سلول‌ها به حالت مطلوب می‌گردد. در نتیجه، خاصیت ارتجاعی و قطر مناسب واژن بازیابی شده و سطوح فیزیولوژیکی pH و فلور باکتریایی نیز به حالت عادی بازمی‌گردند. نتایج حاصل از این عمل تنگ کردن واژن می‌تواند تا دو سال دوام داشته باشد.
تایتنینگ و وایتینگ برای مراجعه‌کننده عزیزم
نشانه های شل شدن واژن بعد زایمان
پس از زایمان، ممکن است احساس کنید که رضایت شما و همسرتان از رابطه جنسی تغییر کرده است. ممکن است حمام کنید یا در استخر شنا کنید و متوجه شوید که آب در واژن شما باقی می ماند. همچنین ممکن است سابقه افتادگی واژن یا لگن در خانواده شما وجود داشته باشد. از دیگر مشکلات شایع بعد زایمان در ناحیه تناسلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شدید و مداوم که با مسکن‌های معمولی بهبود نمی‌یابد یا به مرور زمان بدتر می‌شود
- خونریزی‌ای که ناگهان افزایش می‌یابد، یا شامل لخته‌های خونی بزرگ است، یا بعد از هفته چهارم پس از زایمان همچنان ادامه دارد
- ترشحات سبز، زرد یا با بوی نامطبوع که می‌تواند نشانه عفونت باشد
- تب و لرز همراه با درد یا ترشحات غیرعادی، می‌تواند نشان‌دهنده عفونت جدی باشد
- عفونت یا هماتوم (تجمع خون) در محل بخیه‌ها.
- درد شدید یا سوزش هنگام ادرار
- بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع
- احساس سنگینی یا افتادگی در لگن که می‌تواند نشانه پرولاپس (افتادگی رحم، مثانه یا رکتوم) باشد.
- درد شدید یا ناراحتی در طول رابطه جنسی ناشی از خشکی واژن، جای زخم یا عفونت
- خارش، سوزش یا تحریک مداوم واژن
مدت زمان جمع شدن رحم بعد زایمان طبیعی چقدر است؟
مدت زمان جمع شدن رحم پس از زایمان طبیعی، که به آن پس‌روی رحم می‌گویند، حدود ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد. این فرآیند بلافاصله پس از تولد نوزاد آغاز شده و رحم به تدریج از حجم بزرگ خود در بارداری، به اندازه قبل از آن بازمی‌گردد. انقباضات رحم در این مدت به جلوگیری از خونریزی و دفع بقایا کمک می‌کنند. شیردهی نیز می‌تواند با تحریک ترشح هورمون‌ها، به تسریع این روند کمک کند.
انتخاب هوشمندانه در درمان گشادی واژن پس از زایمان
در نهایت، انتخاب روش مناسب برای درمان گشادی واژن پس از زایمان طبیعی به عوامل مختلفی بستگی دارد و نیاز به مشاوره با پزشک متخصص زنان دارد. از تمرینات کگل که روشی ساده و بدون هزینه است تا جراحی واژینوپلاستی که راه‌حلی دائمی‌تر محسوب می‌شود، گزینه‌های متعددی پیش رویتان قرار دارد. مهم است که با آگاهی کامل از هر روش و انتظارات واقع‌بینانه، بهترین تصمیم را برای بازگشت به اعتمادبه‌نفس و بهبود کیفیت زندگی خود بگیرید.