خونریزی شدید پریودی زمانی اتفاق می‌افتد که خونریزی از حد طبیعی بیشتر شده و بیشتر از ۷ روز ادامه پیدا کند. این مشکل معمولا به خاطر اختلالات هورمونی، فیبروم‌ها، آندومتریوز یا بیماری‌های کبدی و کلیوی رخ می‌دهد. استرس، اضافه وزن، مصرف آسپرین و رقیق‌کننده‌های خون نیز شدت خونریزی را افزایش می‌دهند. خونریزی شدید پریودی نه تنها به کیفیت زندگی آسیب می‌زند، بلکه احتمال ابتلا به کم‌خونی و سایر مشکلات جدی را بالا می‌برد؛ به همین دلیل، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب آن تحت نظر متخصص زنان اهمیت بالایی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
علت خونریزی شدید پریودی چیست؟
خونریزی شدید در دوران قاعدگی وقتی رخ می‌دهد که یک خانم در هر چرخه پریود، بیشتر از ۸۰ میلی‌لیتر خون از دست می‌دهد یا خونریزی‌اش بیشتر از ۷ روز طول می‌کشد. این وضعیت که به آن “منوراژی” یا “هایپر منوره” هم گفته می‌شود، به یکی از دلایل زیر بروز خواهد کرد:
1- اختلالات هورمونی
برهم خوردن تعادل استروژن و پروژسترون باعث ضخیم شدن دیواره رحم و خونریزی بیش از حد می‌شود.
2- مشکلات ساختاری رحم
فیبروم‌ها و پولیپ‌ها با تحریک بافت رحم، خونریزی شدیدی ایجاد می‌کنند.
3- التهاب یا عفونت رحم
بیماری‌هایی مثل آندومتریوز باعث خونریزی شدید، عفونت واژینال و درد لگنی می‌شوند.
4- بارداری خارج رحمی یا سقط جنین
این حالت معمولا با درد و خونریزی شدید پریودی همراه است.
5- استفاده از IUD
گاهی اوقات، استفاده از IUD باعث خونریزی شدید می‌شود.
6- اختلالات خونی
مشکلات انعقادی باعث می‌شود خون به درستی لخته نشود و خونریزی شدیدی ایجاد شود.
7- سرطان‌های رحم، دهانه رحم یا تخمدان
این نوع سرطان‌ها گاهی اوقات خونریزی شدید و غیرطبیعی ایجاد می‌کنند.
8- نوسانات هورمونی در دوران پیش‌یائسگی
تغییرات هورمونی نزدیک به یائسگی باعث خونریزی سنگین و نامنظم می‌شود.
9- خونریزی زیاد پس از زایمان
بعضی از خانم‌ها بعد از زایمان دچار خونریزی شدید می‌شوند.
10- حاملگی مولار
در حاملگی مولار، رشد غیرطبیعی جفت باعث خونریزی شدید می‌شود.
11- ژنتیک
سابقه خانوادگی خونریزی شدید، احتمال بروز این مشکل را افزایش می‌دهد.
12- اختلالات تیروئیدی
گاهی اوقات، کم کاری یا پرکاری تیروئید باعث پریود سنگین می‌شود.
علائم خونریزی شدید قاعدگی یا هایپر منوره چیست؟
خونریزی شدید نه تنها آزاردهنده است و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه گاهی اوقات نشانه‌ای از بروز یک مشکل جدی است. بنابراین توصیه می‌کنیم به محض مشاهده هر یک از این علائم، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید:
- نیاز به تعویض پد یا تامپون هر 1 یا 2 ساعت یکبار
- دفع لخته‌های بزرگ خون
- دوره‌های پریود طولانی‌تر از 7 روز
- احساس درد شدید در دوران پریود
- خونریزی بیش از 80 میلی‌لیتر
- علائم کم خونی
- نشانه‌های بیماری پیکا
- اختلال در انجام امور روزانه
چه عواملی در تشدید خونریزی شدید پریود موثرند؟
جدول زیر، عواملی که احتمال تشدید خونریزی قاعدگی را بالا می‌برند، نشان می‌دهد. آگاهی از این عوامل، به شما در درمان و پیشگیری از خونریزی شدید پریودی کمک می‌کند.
| عامل تشدید خونریزی پریود | توضیحات |
|---|---|
| استرس و اضطراب | استرس با برهم زدن تعادل هورمونی، خونریزی بیشتر را در پی دارد. |
| اضافه وزن | چاقی با افزایش تولید استروژن در بدن همراه است که باعث ضخیم شدن دیواره رحم و خونریزی می‌شود. |
| مشکلات کبدی | بیماری‌های کبد باعث اختلال در پردازش هورمون‌ها می‌شوند و این اختلال، افزایش خونریزی قاعدگی را در پی دارد. |
| مشکلات کلیوی | این بیماری‌ها باعث ایجاد مشکل در لخته شدن خون و افزایش خونریزی می‌شوند. |
| بیماری‌های مقاربتی | ابتلا به بیماری‌های مثل کلامیدیا و سوزاک باعث التهاب در دستگاه تناسلی شده و خونریزی را بیشتر می‌کنند. |
| بیماری التهابی لگن | این بیماری نیز با ملتهب کردن دستگاه تناسلی، احتمال خونریزی شدید پریودی را بالا می‌برد. |
| مصرف برخی دارو‌ها | مصرف داروهای رقیق‌کننده خون، آسپرین و تاموکسیفن باعث خونریزی‌های سنگین و طولانی می‌شود. |
چه روش‌هایی برای کنترل و پیشگیری از خونریزی شدید قاعدگی وجود دارد؟
برخی خانم‌ها بدون اینکه مشکل زمینه‌ای خاصی داشته باشند، به صورت وراثتی یا ژنتیکی دچار خونریزی شدید در دوران پریود می‌شوند. در چنین مواردی می‌توان با مصرف برخی دارو‌ها، خونریزی قاعدگی را کاهش داد. نکته بسیار مهم این است که قبل از هر اقدامی حتما باید با پزشک مشورت کنید. مصرف دارو بدون مشاوره پزشک، منجر به بروز عوارض و مشکلات جدی‌تری می‌شود.
✍️ بیشتر بخوانید: پریود بعد از لابیاپلاستی
اگر هم قصدتان فقط کاهش شدت خونریزی است، پس از مشورت و تایید متخصص می‌توانید از داروهای زیر استفاده کنید:
- مفنامیک اسید
- ناپروکسن
- ترانکزامیک اسید
- ایبوپروفن
- قرص‌های ضد بارداری
چه راهکار‌هایی برای قطع خونریزی قاعدگی توصیه می‌شود؟
برای قطع خونریزی قاعدگی، دارو‌هایی وجود دارد که باید تحت نظر پزشک مصرف شوند. این دارو‌ها شامل آمینو کاپروئیک اسید، قرص ال دی، ترانگزامیک اسید، مدروکسی پروژسترون، دانازول، نوراتیندرون، ریپاون و مفنامیک اسید هستند که با توجه به شرایط هر فرد تجویز می‌شوند.
برخی خانم‌ها هم به روش‌های خانگی قطع فوری پریود مثل مصرف دمنوش دارچین، چای بابونه، چای زنجبیل یا دمنوش گیاه بومادران روی می‌آورند. نکته مهم این است که این روش‌ها هنوز به صورت علمی کاملا اثبات نشده‌اند. بنابراین بهترین کار، مراجعه به پزشک است.
چه زمانی باید به متخصص زنان مراجعه کرد؟
خیلی از خانم‌ها با مشکل پریود‌های سنگین و خونریزی زیاد دست و پنجه نرم می‌کنند. به طور کلی، اگر پریود شما بیشتر از 7 روز طول کشید یا هر بار که پریود می‌شوید مجبورید هر دو ساعت یکبار پد بهداشتی‌تان را تعویض کنید و یا اگر سیکل قاعدگی‌تان با علائم غیر طبیعی مثل دردهای شدید شکمی یا لگنی همراه است، حتما باید به پزشک مراجعه نمایید. نادیده گرفتن این مساله نه تنها کیفیت زندگی شما را پایین می‌آورد، بلکه با احتمال بروز لکه بینی بعد از قاعدگی و عوارض جدی‌تری همراه خواهد بود.
برای درمان خونریزی شدید پریودی چه باید کرد؟
اولین و مهم‌ترین نکته برای درمان خونریزی سنگین پریود این است که به هیچ وجه به درمان خودسرانه روی نیاورید. اکیدا توصیه می‌کنیم به محض مشاهده هر نوع علامت غیر طبیعی، فورا به پزشک مراجعه کنید. بهترین متخصص زنان با بررسی علائم شما و از طریق آزمایش‌هایی مثل آزمایش خون، سونوگرافی، تست پاپ اسمیر، بیوپسی آندومتر، هیستروسکوپی و آزمایشات کبدی و کلیوی، علت خونریزی شدید پریودی را تشخیص می‌دهد.
در مرحله بعد، بنا به تشخیص صورت گرفته، پزشک دارودرمانی (مصرف قرص‌های ضد بارداری، قرص‌های مسکن، داروهای حاوی پروژسترون، داروهای لخته‌کننده خون و یا آی یو دی هورمونی) را تجویز می‌کند.
اگر دارودرمانی جوابگو نبود، پزشک از روش‌های جراحی درمان خونریزی شدید قاعدگی مثل کورتاژ (D&C)، آمبولیزاسیون شریان رحمی، میومکتومی، برداشتن آندومتر و یا هیسترکتومی (برداشتن رحم) استفاده می‌کند. مراجعه زودهنگام به پزشک و پیگیری هر چه سریع‌تر روند درمان، شانس شما برای درمان موفقیت‌آمیز این عارضه را بالا برده و از بروز عوارض و مشکلات بعدی جلوگیری می‌کند.
*~ سوالات متداول درباره خونریزی شدید پریودی ~*
هر دارویی برای اینکه بهترین پاسخ را بدهد، باید توسط پزشک تجویز شود، اما معمولا برای قطع خونریزی شدید قاعدگی، داروی ترانگزامیک اسید یا قرص ال دی توصیه می‌شود.
مصرف داروهای قطع پریود برای خانم‌های باردار، بیماران مبتلا به دیابت، مشکلات و بیماری‌های کبدی، سرطان رحم و سینه و همچنین افرادی که سابقه سکته مغزی دارند توصیه نمی‌شود.
گاهی اوقات خونریزی شدید نشان‌دهنده مشکلات جدی مثل اختلالات هورمونی، فیبروم‌ها یا بیماری‌های لگنی است و باید بررسی شود. علاوه بر این، خونریزی زیاد، کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و منجر به مشکلاتی مانند کم‌خونی می‌شود.
هر قطره خون، یک هشدار..
بسیاری از خانم‌ها با مشکل خونریزی شدید در دوره قاعدگی روبرو هستند که زندگی‌شان را تحت تاثیر قرار داده است. این مشکل علاوه بر مشکلات جسمی مثل کم‌خونی، به ناراحتی‌های روحی و روانی نیز منجر می‌شود. برای جلوگیری از عوارض جدی‌تر، لازم است که هرچه سریع‌تر تحت نظر پزشک زنان قرار بگیرید. پزشک از روش‌های دارویی مثل قرص‌های ضد بارداری یا مسکن‌ها و در موارد شدیدتر از درمان‌های جراحی مانند کورتاژ یا هیسترکتومی استفاده می‌کند تا خونریزی شدید پریودی را کنترل و درمان کند.